Bosna Savaşı (1992-1995)

Bosna Savaşı, 1992 ile 1995 yılları arasında, eski Yugoslavya'nın bir parçası olan Bosna-Hersek'te meydana gelmiş, etnik ve dini temelli bir iç savaştır. Savaşın temelinde, Bosna-Hersek'in bağımsızlığını ilan etmesiyle ortaya çıkan siyasi ve etnik gerilimler yatmaktadır.

Savaşın Tarafları:

• Bosna-Hersek Cumhuriyeti Ordusu (ARBiH): Çoğunlukla Boşnaklardan oluşan, bağımsız Bosna-Hersek'i savunan ordu.
• Sırp Cumhuriyeti Ordusu (VRS): Bosna-Hersek'te yaşayan Sırpların kurduğu ve Sırbistan tarafından desteklenen ordu. Amaçları, Sırp bölgelerini Bosna-Hersek'ten ayırarak "Büyük Sırbistan"ı kurmaktı.
• Hırvat Savunma Konseyi (HVO): Bosna-Hersek'te yaşayan Hırvatların kurduğu ve Hırvatistan tarafından desteklenen ordu. Başlangıçta ARBiH ile ittifak halinde olsalar da, sonradan çatışmalar yaşanmıştır.

Savaşın Nedenleri:

• Yugoslavya'nın Dağılması: https://www.nedemek.page/kavramlar/yugoslavya'nın%20dağılması
• Etnik Milliyetçilik: https://www.nedemek.page/kavramlar/etnik%20milliyetçilik
• Bağımsızlık İlanı: https://www.nedemek.page/kavramlar/bağımsızlık%20ilanı
• Toprak İhtilafları: https://www.nedemek.page/kavramlar/toprak%20ihtilafları

Savaşın Önemli Olayları:

• Srebrenitsa Katliamı: https://www.nedemek.page/kavramlar/srebrenitsa%20katliamı (1995) - Sırp Cumhuriyeti Ordusu tarafından gerçekleştirilen, 8.000'den fazla Boşnak erkeğin ve çocuğun öldürülmesi.
• Saraybosna Kuşatması: https://www.nedemek.page/kavramlar/saraybosna%20kuşatması (1992-1996) - Sırp güçleri tarafından başkent Saraybosna'nın uzun süren kuşatması, binlerce sivilin ölümüne neden oldu.
• Etnik Temizlik: https://www.nedemek.page/kavramlar/etnik%20temizlik - Savaş boyunca tüm taraflarca gerçekleştirilen, belirli bölgelerden etnik grupların zorla çıkarılması.

Savaşın Sonuçları:

• Dayton Barış Antlaşması: https://www.nedemek.page/kavramlar/dayton%20barış%20antlaşması (1995) - Savaşı sona erdiren ve Bosna-Hersek'i iki entiteye (Bosna-Hersek Federasyonu ve Sırp Cumhuriyeti) bölen antlaşma.
• Büyük İnsan Kaybı: Tahminen 100.000'den fazla insan öldü ve milyonlarca insan yerinden edildi.
• Ekonomik Yıkım: Bosna-Hersek ekonomisi büyük zarar gördü.
• Travma ve Güvensizlik: Savaş, bölgede derin travmalara ve etnik gruplar arasında güvensizliğe yol açtı.
• Uluslararası Ceza Mahkemesi: https://www.nedemek.page/kavramlar/uluslararası%20ceza%20mahkemesi - Savaş suçlularının yargılanması için kuruldu.

Bosna Savaşı, Avrupa'da İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra yaşanan en kanlı çatışmalardan biri olarak tarihe geçmiştir.